ทารกท้องอืด เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในช่วงเดือนแรก ๆ ซึ่งอาจทำให้พ่อแม่กังวลใจ แต่โดยทั่วไปแล้วการที่ทารกมีแก๊สในกระเพาะอาหารหรือมีอาการท้องอืดไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวลมากนัก มาดูกันว่าสาเหตุและวิธีการดูแล ทารกท้องอืด มีอะไรบ้าง
สาเหตุที่ทำให้ทารกท้องอืด
การกลืนอากาศ
ทารกมักกลืนอากาศขณะร้องไห้ ดูดจุกนม หรือกินนม (ไม่ว่าจะเป็นนมแม่หรือนมขวด) การกลืนอากาศนี้อาจทำให้เกิดแก๊สในท้องและทำให้ ทารกท้องอืด
การกินนมมากเกินไป
ทารกที่กินนมมากเกินไปอาจเกิดอาการท้องอืดได้ เนื่องจากระบบย่อยอาหารของพวกเขายังไม่พัฒนาพอที่จะจัดการกับปริมาณอาหารมาก ๆ
การย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์
ระบบย่อยอาหารของทารกยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา ทำให้ทารกมีแก๊สในท้องและอาการท้องอืดได้ง่าย
อาหารที่แม่กิน
หากแม่ให้นมบุตร อาหารบางประเภทที่แม่กินอาจทำให้ ทารกท้องอืด ได้ เช่น อาหารที่มีไฟเบอร์สูง ผลไม้บางชนิด ผักสีเขียว และผลิตภัณฑ์นม
อาหารที่ทำให้ทารกท้องอืด
สำหรับแม่ที่ให้นมบุตร อาหารที่แม่กินสามารถส่งผลให้ ทารกท้องอืด ได้ อาหารบางประเภทที่ทำให้ทารกมีแก๊สได้แก
- อาหารที่มีไฟเบอร์สูง เช่น รำข้าว
- ผลไม้บางชนิด เช่น แอปริคอต พีช พลัม แพร
- ผักสีเขียว เช่น บร็อคโคลี่ กะหล่ำปลี
- ผลิตภัณฑ์นม
- ช็อกโกแลต น้ำอัดลม และคาเฟอีน
ท่าอุ้มที่ช่วยลดแก๊สในท้อง
ท่าอุ้มที่เหมาะสมสามารถช่วยลดแก๊สในท้องและบรรเทาอาการ ทารกท้องอืด ได้ ท่าอุ้มที่แนะนำได้แก่
ท่าอุ้มพาดไหล่
อุ้มทารกให้อยู่ในท่าตั้งและพาดไหล่คุณแม่ โดยให้คางของทารกวางบนไหล่ และมือของคุณแม่รองรับที่หลังทารก แล้วตบหลังเบาๆ
ท่าอุ้มนั่งตัก
ให้นั่งทารกบนตักแล้วใช้มือรองรับคางและอกของทารก โดยระวังไม่ให้จับที่คอ จากนั้นใช้มืออีกข้างตบหลังเบาๆ
ท่าอุ้มนอนตัก
วางทารกนอนคว่ำบนตัก โดยให้ศีรษะของทารกอยู่สูงกว่าท้องเล็กน้อย แล้วตบหลังเบาๆ
เคล็ดลับช่วยให้ทารกท้องอืดรู้สึกดีขึ้น
อาการ ทารกท้องอืด อาจทำให้ทารกรู้สึกไม่สบายได้ แต่คุณสามารถช่วยให้ทารกรู้สึกดีขึ้นด้วยวิธีดังต่อไปนี้
เปลี่ยนอุปกรณ์การให้นม
หากทารกท้องอืดจากการกินนมขวด ลองเปลี่ยนจุกนมและขวดนมแบบอื่นที่มีการออกแบบเพื่อป้องกันการกลืนอากาศมากเกินไป
ปรับท่าการให้นม
ในระหว่างการให้นม ควรปรับท่าทางการให้นมโดยให้หัวของทารกอยู่สูงกว่าท้อง เพื่อให้การไหลของนมเป็นไปอย่างราบรื่นและไม่ทำให้ทารกกลืนอากาศ
การเรอ
การเรอเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการช่วยให้ทารกท้องอืดรู้สึกดีขึ้น ควรทำให้ทารกเรอระหว่างการให้นมและหลังให้นมเสร็จ โดยใช้ท่าที่สะดวกสบายสำหรับทารก
ระวังอาหารที่กิน
หากคุณแม่ให้นมบุตร ควรระวังอาหารที่กินซึ่งอาจทำให้ทารกท้องอืดได้ หากทารกกินนมผง ควรลองเปลี่ยนยี่ห้อนมผง
เมื่อไหร่ควรพาทารกไปพบแพทย์
โดยทั่วไปแล้วอาการ ทารกท้องอืด เป็นเรื่องปกติและสามารถรักษาได้เองที่บ้าน แต่หากทารกมีอาการดังต่อไปนี้ ควรพาทารกไปพบแพทย์ทันที
- ทารกมีอาการอาเจียน หรือไม่ถ่ายอุจจาระ หรือมีเลือดในอุจจาระ
- ทารกมีอาการงอแงมาก และไม่สามารถปลอบให้สงบได้
- ทารกมีไข้สูง (อุณหภูมิที่ก้นทารกเกิน 38 °C)
- ทารกมีอาการท้องอืดและมีอาการอื่น ๆ ที่น่ากังวล เช่น ผื่นแดง หรือการหายใจผิดปกติ
วิธีการดูแลทารกท้องอืดที่บ้าน
คุณสามารถดูแล ทารกท้องอืด ได้ที่บ้านด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
เพิ่มความชื้นในอากาศ
การใช้น้ำมันหอมระเหยหรือเครื่องเพิ่มความชื้นในห้องนอนจะช่วยให้ทารกหายใจได้สะดวกขึ้นและลดอาการท้องอืด
การนวดท้องทารก
การนวดท้องเบาๆ ในทิศทางตามเข็มนาฬิกาสามารถช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้และช่วยให้ทารกปล่อยแก๊สออกมา
การให้ทารกดื่มน้ำ
การให้ทารกดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสมสามารถช่วยบรรเทาอาการท้องอืดได้
การป้องกันทารกท้องอืด
คุณสามารถป้องกันไม่ให้ ทารกท้องอืด ได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
เลือกจุกนมและขวดนมที่เหมาะสม
ใช้จุกนมที่ออกแบบเพื่อป้องกันการกลืนอากาศและขวดนมที่มีการออกแบบให้การไหลของนมเป็นไปอย่างราบรื่น
ปรับท่าการให้นม
ในระหว่างการให้นม ควรให้หัวของทารกอยู่สูงกว่าท้อง เพื่อให้การไหลของนมเป็นไปอย่างราบรื่นและไม่ทำให้ทารกกลืนอากาศ
การนวดท้องทารก
การนวดท้องเบาๆ ในทิศทางตามเข็มนาฬิกาสามารถช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้และช่วยให้ทารกปล่อยแก๊สออกมา
การที่ ทารกท้องอืด เป็นเรื่องปกติมาก ๆ แต่การรู้วิธีการดูแลและป้องกันอย่างถูกต้องจะช่วยให้ทารกรู้สึกสบายและลดความกังวลของพ่อแม่ได้ หากคุณมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับอาการของทารก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการดูแลที่เหมาะสม