ในช่วงแรกๆ ของชีวิต สีอุจจาระทารก จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากและหลากหลาย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอายุ อาหารที่ได้รับ และสุขภาพของทารก การทำความเข้าใจความหมายของสีอุจจาระที่แตกต่างกันจะช่วยให้พ่อแม่สามารถดูแลสุขภาพของลูกน้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สีอุจจาระทารก แต่ละสีบ่งบอกอะไร?
- สีดำ
ในทารกแรกเกิดที่อายุต่ำกว่า 1 สัปดาห์ สีดำเป็นสีอุจจาระที่ปกติ ซึ่งเรียกว่าเมโคเนียม (meconium) ประกอบด้วยเซลล์ น้ำคร่ำ น้ำดี และเมือกที่ทารกกลืนเข้าไปขณะอยู่ในครรภ์
หลังจากสัปดาห์แรก หากยังมี สีอุจจาระทารก เป็นสีดำ อาจบ่งบอกถึงปัญหาทางสุขภาพ เช่น การมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร ควรปรึกษาแพทย์ทันที
- สีเหลือง
เป็นสีปกติของอุจจาระทารกที่กินนมแม่ อุจจาระมักเป็นสีเหลืองเข้ม และอาจมีจุดเล็กๆ เหมือนเมล็ด จุดเหล่านี้มาจากนมแม่และไม่เป็นอันตราย
- สีน้ำตาลหรือสีส้ม
เป็นสีปกติของอุจจาระทารกที่กินนมผง อุจจาระมักเป็นสีน้ำตาลอ่อนหรือสีส้ม และมีความแข็งมากกว่าอุจจาระทารกที่กินนมแม่
- สีเขียว
สีอุจจาระทารก เป็นสีเขียวอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การย่อยอาหารช้าลง การรับประทานอาหารที่มีสีเขียว หรือการรับประทานยาปฏิชีวนะ หากทารกมีสุขภาพดีและน้ำหนักขึ้นปกติ สีอุจจาระทารก เป็นสีเขียวไม่น่ากังวล
- สีแดง
สีอุจจาระทารก เป็นสีแดงไม่ใช่สีที่ปกติ มักบ่งบอกว่ามีเลือดปนอยู่ในอุจจาระ ซึ่งอาจมาจากการที่ทารกกลืนเลือดจากหัวนมหรือการมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร ควรปรึกษาแพทย์ทันที
- สีขาว
สีอุจจาระทารก เป็นสีขาวไม่เป็นสีที่ปกติ อาจบ่งบอกถึงปัญหาที่ตับ เช่น โรคดีซ่าน (jaundice) หรือโรคตับอื่นๆ
หากทารกมีอุจจาระสีขาว ควรตรวจระดับบิลิรูบินในเลือด และปรึกษาแพทย์ทันที
ลักษณะอุจจาระทารก
นอกจาก สีอุจจาระทารก แล้ว ลักษณะของอุจจาระก็มีความสำคัญเช่นกัน
- อุจจาระแข็งหรือแห้ง อาจบ่งบอกว่าทารกดื่มน้ำไม่เพียงพอหรือมีปัญหาทางสุขภาพ
- อุจจาระเหลวมาก อาจเกิดจากอาการท้องเสีย ซึ่งทารกอาจถ่ายบ่อยกว่าปกติหรือมีไข้สูง ควรปรึกษาแพทย์หากอาการไม่ดีขึ้น
- อุจจาระมีเมือก มักไม่เป็นอันตราย แต่หากมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ทารกไม่สบาย ควรปรึกษาแพทย์
ควรติดต่อแพทย์เมื่อไหร่
พ่อแม่ควรติดต่อแพทย์หากพบว่า สีอุจจาระทารก มีความผิดปกติหรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น
- อุจจาระสีดำหลังอายุ 1 สัปดาห์
- อุจจาระสีแดงหรือสีขาว
- อุจจาระมีเมือกมากหรือมีอาการท้องเสียที่ไม่ดีขึ้น
- ทารกมีอาการงอแงมาก หรือไม่สามารถปลอบให้สงบได้
- ทารกมีไข้สูง (อุณหภูมิที่ก้นทารกเกิน 38 °C)
การดูแลสุขภาพทารก
- ให้นมแม่ การให้นมแม่ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันและช่วยให้ระบบย่อยอาหารของทารกพัฒนาได้ดี
- ดูแลอาหารของแม่ สำหรับแม่ที่ให้นมบุตร ควรระวังอาหารที่กิน เพราะอาจส่งผลต่อ สีอุจจาระทารก ได้
- การเปลี่ยนยี่ห้อนมผง หากทารกกินนมผงและมีอาการท้องเสียหรืออุจจาระเปลี่ยนสี ควรลองเปลี่ยนยี่ห้อนมผง
สรุป
สีอุจจาระทารก สามารถบ่งบอกถึงสุขภาพของทารกได้ หากอุจจาระมีสีที่ผิดปกติหรือมีอาการอื่นร่วมด้วย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการดูแลที่เหมาะสม